rainbowwashing
Je kent het wel: op de eerste dag van pride maand brengen bijna alle commerciële bedrijven een regenboog product uit en staat sociale media vol met inhakers. Dit alles is bedacht om een emotionele band te creëren met (potentiële) klanten. Rainbowwashing/pinkwashing is het promoten van LGBTQIA+ berichten of producten, zonder oprechtheid. Met andere woorden: organisaties proberen een product te verkopen of loyale klanten te creëren zonder echte supporters te zijn.
Maar zichtbaarheid en support is toch juist goed voor de LGBTQIA+ gemeenschap? Ja en nee. Het is natuurlijk leuk voor mensen uit de gemeenschap om een regenboogvlag in een etalage te zien hangen. Maar het is pas écht leuk om behandeld te worden met respect en om gelijke kansen te krijgen. En dat gebeurt niet binnen iedere organisatie. Zelfs niet wanneer ze wél doen alsof ze zich voor de gemeenschap inzetten.
greenwashing
Een vergelijkbaar fenomeen is greenwashing. Hier is sprake van als een product of bedrijf in de markt wordt gezet als heel milieuvriendelijk, terwijl dit niet zo is. Denk aan vage claims of loze termen waarvan de consument denkt dat dit een milieuvriendelijkere optie is dan een ‘gewone’ versie van een product. Bedrijven doen dit bijvoorbeeld door het woord “groen” op een verpakking te plakken, zonder dit verder te onderbouwen. Vaak is het niet duidelijk wat termen als “groen” en “eco-friendly” precies inhouden of op welke milieuaspecten dit betrekking zou hebben – en het zou in zo’n geval zomaar kunnen dat dit soort labels ook helemaal geen betekenis hebben.
Ook zijn er organisaties die wel iets doen op het gebied van duurzaamheid, en dit vervolgens uitvergroten. Hiermee leggen ze de focus op de duurzame activiteit om de illusie te wekken dat ze bewust met het milieu bezig zijn. Ondertussen kan het zomaar zo zijn dat dezelfde organisatie een enorm vervuilend proces heeft.
de valkuilen van rainbowwashing en greenwashing
Door rainbowwashing en greenwashing worden consumenten misleid. Wanneer dit naar buiten komt, kan de reputatie van een organisatie aangetast worden. Dit heeft gevolgen voor de betrouwbaarheid van een organisatie in de ogen van de consument. Het is daarom niet alleen belangrijk om ethische en morele afwegingen te maken, maar het is ook essentieel om daad bij woord te voegen.
Rainbowwashing en greenwashing kunnen daarnaast schade aanrichten door de urgentie bij een probleem weg te nemen. Bijvoorbeeld omdat het lijkt alsof er al veel wordt gedaan om het op te lossen (denk aan het bystander effect). Bij andere organisaties wordt de noodzaak lager om zich er zelf voor in te zetten, terwijl hun inzet juist hard nodig is.
hoe kan het dan wel?
Als je als organisatie een sterke identiteit wilt creëren is het belangrijk dat er keuzes gemaakt worden vanuit passie. Heb je met jouw organisatie impact op het milieu of de LGBTQIA+ gemeenschap, of zou je dit willen? Laat dit dan zeker blijken! Want het feit is en blijft: het werkt. Niet alleen in de ogen van de consument, ook voor het doel waar je je voor inzet. Maar kun je deze beloftes niet waarmaken of doe je dit niet effectief? Blijf dan weg van vage claims en statements/producten die deze illusie wekken.
Hieronder vind je een aantal initiatieven die je kunt overwegen:
• Stel concrete, meetbare doelen en maatregelen: Zorg ervoor dat jouw organisatie een duurzaamheids- en inclusiebeleid heeft. Stel binnen dat beleid een aantal doelen en rapporteer met enige regelmaat over de voortgang hiervan.
• Werk samen met externe partijen: Laat zien dat je maatschappelijk betrokken bent en dat je op andere manieren aan de verbetering van de planeet/mensenrechten etc. werkt, ook buiten het duurzaamheids- en inclusiebeleid.
• Leg verantwoording en rapportage af: Hiermee zorg je ervoor dat je regelmatig herinnerd wordt aan de verantwoordelijkheid die je jezelf hebt opgelegd.
het kiezen van inhakers
Wanneer jouw organisatie een aantal aandachtspunten en doelen heeft opgesteld, is het leuk om iets met de resultaten te doen. Denk bijvoorbeeld aan een social media post op een dag die te maken heeft met het doel. Het mooie hieraan is: wanneer je je écht inzet voor het doel kun je een deel van de rapportage hierin verwerken om jouw boodschap kracht bij te zetten. Nog moeite met het vinden van gepaste inhakers voor jouw organisatie? Wij helpen je graag!
